Đáp án môn Ngữ Văn kỳ thi THPT Quốc gia 2014

Sáng ngày 2/6, các thí sinh trên cả nước sẽ bước vào môn thi đầu tiên của kỳ thi THPT Quốc gia năm 2014. Theo đó, môn Ngữ Văn thí sinh sẽ làm bài thi trong khoảng thời gian là 120 phút theo hình thức tự luận.

Bộ GD-ĐT vừa có văn bản gửi các Sở GD-ĐT, Cục Nhà trường - Bộ Quốc phòng về hướng dẫn tổ chức thi tốt nghiệp THPT năm 2014. Theo văn bản này thì giáo dục Trung học phổ thông thi 4 môn, gồm 2 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn do thí sinh tự chọn trong số các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí, Ngoại ngữ; với môn Ngoại ngữ, thí sinh tự chọn một trong các thứ tiếng: Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung Quốc (theo chương trình 7 năm) và Tiếng Đức, Tiếng Nhật (theo chương trình Đề án thí điểm).

Đối với thí sinh thuộc hệ Giáo dục Thường xuyên thi 4 môn, gồm 2 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn do thí sinh tự chọn trong số các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lí.

Các môn Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí thi theo hình thức tự luận; các môn Vật lí, Hoá học, Sinh học thi theo hình thức trắc nghiệm. Đề thi môn Ngữ văn có 2 phần: đọc hiểu và làm văn; đề thi các môn Ngoại ngữ có 2 phần: viết và trắc nghiệm.

Bộ GD-ĐT cũng cho biết, chậm nhất ngày 18/6/2014 các Sở GD-ĐT phải báo cáo sơ bộ kết quả chấm thi, xét công nhận tốt nghiệp và cơ sở dữ liệu của kỳ thi. Sau khi báo cáo Bộ GD-ĐT, Giám đốc sở GD-ĐT công bố kết quả tốt nghiệp và thông báo cho các trường phổ thông để niêm yết danh sách tốt nghiệp và cấp Giấy chứng nhận tốt nghiệp tạm thời cho thí sinh.

               Tuyển sinh số sẽ cập nhật đáp án chính thức của Bộ giáo dục và Đào tạo môn Ngữ Văn để thí sinh và phụ huynh có thể tiện theo dõi.

Đề bài môn Ngữ Văn

ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Những ngày đầu tháng 5 / 2014, Trung Ọuốc ngang nhiên xâm nhập và hạ đặt giàn khoan HD 981 trái  phép ở vùng đặc quyền kinh tế và quyền tài phán của Việt Nam, có những hành động  hung hăng càn phá lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam. vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, theo công ước  Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982. Tnrớc tình hình đỏ, trái tim của hon 90 triệu người dân Việt Nam ở trong nước, hơn 4 triệu kiểu bào Việt Nam ở  nước ngoài, nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hòa bình trên thế giới luôn nong bóng hướng về biển Đông, hướng về  Hoàng Sa và Trường Sa, dõi theo từng tin tức được trụyển đi từ hiện trường vụ việc.

Những ngày qua, chúng ta lại một lần nữa chứng kiến tinh thần yêu nước trong mỗi một người dân Việt Nam, kiều bào ta ở mtớc ngoài, thể hiện sự đoàn kết trong quyết tâm bảo vệ vùng biển, đảo, chủ quyển thiêng liêng của Tổ quôc, lên án mạnh mẽ những hành động sai trái, phi lý của Trung Quốc. Tuy nhiên, trước tình hình hiện nay chúng ta phải bình tĩnh, sáng suốt nhận định những sự kiện đang diễn ra trên Biến Đông để cỏ hành động phù hợp.(Bình tĩnh, sáng suốt thể hiện lòng yêu nước - Nguyễn Thế Hanh,

                                                                                                                     (Báo Giáo dục & Thời đại số 116 ra ngày 15 5 2014)

Đọc văn bản trên và thực hiện các yêu cầu sau:

1. Nêu những ý chính cùa văn bàn.

Xác định phong cách ngôn ngữ cùa văn bàn. Việc dùng các từ được gạch dưới trong câu: “Nhũng ngày đầu tháng 5/2014, Trung Quốc ngang nhiên xâm nhập và hạ đặt giàn khoan HD 981 trái phép ờ vùng đặc qưyền kinh tế và quyền tài phán cùa Việt Nam, cỏ những hành động hung hăng cản phá lực lượng thực thi pháp luật Việt Xam. vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 có hiệu quả diễn đạt như thế nào?

Viết một đoạn văn ngắn bày tỏ thái độ cùa anh/chị về sự kiện trên.

LÀM VĂN (7,0 điểm)

Trong vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt cùa Lưu Quang Vũ có đoạn:

Hồn Trương Ba Ông Đế Thích ạ, tôi không thể tiếp tục mang thân anh hàng thịt được nữa, không thể được!

Đế Thích: Sao thế? Có gì không ổn đâu!

Hồn Trương Ba: Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tỏi muốn được là tôi toàn vẹnĐế Thích Thế ông ngỡ tất cả mọi người đểu được là mình toàn vẹn cả ư? Ngay cả tôi đây. Ở bên ngoài, tôi đâu có được sống theo những điều tòi nghĩ bên trong. Mà cả Ngọc Hoàng nữa, chính người lắm khi cũng phải khuôn ép mình cho xứng với danh vị Ngọc Hoàng. Dưới đất, trên trời đều thế cả, nữa là ông. Ông đã bị gạch tên khỏi sổ Nam Tào. Thân thể thật của ông đã tan rữa trong bùn đấtt, còn chút hình thù gì của ông đâu!

Hồn Trưong Ba: Sống nhờ  vào đồ đạc, của cải người khác, đã là chuyện không nên, đằng này đến cái thân tôi cũng phái sống nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sổng, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!

                                                                                            {Ngữ văn 12. Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2013, 149)

Phân tích khát vọng cùa nhân vật Hồn Trương Ba trong đoạn trích trên. Từ đó, trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề con người cần được sống là chính mình.

Bài giải môn Ngữ Văn

ĐỌC HIỂU (3 điểm)

Nêu những ý chính của văn bản.

- Trung Quốc ngang nhiên xâm nhập và  hạ đặt giàn khoan HD 981 trái phép vào vùng đặc quyền kinh tế và quyền tài phán của Việt Nam.

- Thái độ của nhân dân ta trước sự kiện đó.

- Tinh thần yêu nước, sự đoàn kết của người dân Việt Nam  quyết tâm bảo vệ biển đảo và chủ quyền thiêng liêng của Tố Quốc, nhưng cần bình tĩnh sáng suốt để có hành động phù hợp.

2. Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản:

- Văn bản được viết theo phong cách ngôn ngữ  báo chí.

- Việc dùng các từ ngang nhiên, trái phép, hung hăng, nghiêm trọng có tác dụng nhấn mạnh, khẳng định thái độ và hành động sai trái, bất chấp luật pháp của Trung Quốc cố tình vi phạm chủ quyền biển đảo Việt Nam.

3. Viết một đoạn văn ngắn: Có thể viết theo các ý sau đây:

- Bất bình, căm giận trước hành động ngang nhiên, trái phép của Trung Quốc.

- Nhói buốt xót xa vì chủ quyền lãnh thổ đất nước đang bị xâm phạm trắng trợn.-  Ý thức rõ sứ mệnh và trách nhiệm của thế hệ mình:  hãy là những người trẻ yêu nước, bằng trái tim ấm nóng và lí trí tỉnh táo để góp phần giành lại chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc thân yêu!

- Đồng cảm, trân trọng dành cho những người lính biển dũng cảm, can trường ngày đêm canh giữ nơi hải đảo xa xôi.

- Sẵn sàng chiến đấu hi sinh để bảo vệ biển đảo khi Tổ quốc kêu gọi.

VIẾT (7 điểm)

1. Giới thiệu tác giả Lưu Quang Vũ: là một trong những cây bút tài hoa để lại dấu ấn trong nhiều thể loại: thơ, văn xuôi, đặc biệt là kịch. Ông là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học nghệ thuật ViệtNam hiện đại.

- Giới thiệu vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt:

+ Vở kịch được Lưu Quang Vũ viết vào năm 1981, được công diễn lần đầu vào năm 1984. Đây là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất  đánh dấu sự vượt trội trong sáng tác của Lưu Quang Vũ.

- Giới thiệu đoạn trích: Thuộc cảnh 7, cũng là đoạn kết, lúc mâu thuẫn vở kịch lên đến đỉnh điểm. Đoạn trích ở đề là cuộc đối thoại giữa hồnTrương Ba với Đế Thích, qua đó hồn Trương Ba bày tỏ quan điểm sống của mình.TB.

Tóm tắt nội dung vở kịch và đoạn trích:

Trương Ba là một người làm vườn chăm chỉ, tốt bụng và chơi cờ rất giỏi. Vì sự tắc trách của Nam Tào, Bắc Đẩu nên ông chết một cách đột ngột. Tiếc tài đánh cờ của Trương Ba và cũng để sửa sai, tiên cờ Đế Thích đã dùng phép cho Hồn Trương Ba nhập vào xác anh hàng thịt để được tiếp tục sống. Mọi rắc rối và trớ trêu bắt đầu từ đây. Vì trú ngụ trong thân xác thô lỗ, kềnh càng của anh hàng thịt, hồn Trương Ba có nhiễm một số tất xấu và càng ngày càng bị xác hàng thịt lấn lướt. Trương Ba cũng dần dần trở nên xa lạ với người thân. Hồn Trương Ba vô cùng đau khổ, dằn vặt vì rơi vào nghịch cảnh trớ trêu. Cuối cùng, để bảo toàn sự trong sạch của mình, hồn Trương Ba quyết định trả lại thân xác anh hàng thịt, xin Đế Thích cho cu Tị sống lại, còn mình thì xin được chết hẳn, không nhập vào thân xác ai nữa. Đoạn trích nằm cuối vở kịch.

2. Phân tích khát vọng của nhân vật hồn Trương Ba: Triển khai bài viết theo các ý sau đây:

- Hồn Trương Ba muốn thoát khỏi thân xác của anh hàng thịt, thoát khỏi cảnh sống nhờ sống gửi hồn mình vào thân xác anh hàng thịt.

- Hồn Trương Ba muốn được sống hòa hợp giữa tâm hồn và thể xác, không muốn sống cảnh bên trong một đằng bên ngoài một nẻo.

- Hồn Trương Ba muốn được sống là chính mình “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”. Không chấp nhận cảnh sống giả tạo, vươn tới lối sống toàn vẹn tuyệt đối là mình.

- Hồn Trương Ba muốn được chết hẳn để được sống là chính mình

3. Đánh giá

- Qua đoạn trích, chúng ta không chỉ hiểu rõ bi kịch sống nhờ, sống gửi đầy đau khổ, dằn vặt của Trương Ba mà còn thêm trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của ông- một con người luôn sống thanh cao, lành mạnh, luôn đấu tranh với nghịch cảnh để hướng tới cái Chân- Thiện- Mĩ trong cuộc sống. Hãy là chính mình….

- Nghệ thuật tạo dựng tình huống kịch lôi cuốn, hấp dẫn, độc đáo; nghệ thuật dẫn dắt xung đột kịch tự nhiên, hấp dẫn, lời thoại sinh động linh hoạt, giàu chất triết lí.4. Bày tỏ quan niệm sống: Con người cần được sống là chính mình

- Sống là chính mình

+ Sống với đúng bản chất, năng lực. phẩm chất của mình, thống nhất giữa suy nghĩ và hành động.

+ Sống với những gì mình có, không giả tạo, a dua học đòi người khác, không phụ thuộc, lệ thuộc người khác, không bị xui khiến chi phối bởi những nhu cầu bản năng.

+ Sống có bản lĩnh, tự quyết định và tự chịu trách nhiệm với mọi việc trong cuộc đời.

+ Sống là chính mình giúp mỗi người phát huy hết mọi năng lực sáng tạo => mạnh mẽ, kiên cường đối chọi với những thử thách của cuộc sống.

+ Mỗi người biết sống là chính mình sẽ thúc đẩy sự phát triển của xã hội, đó là động lực của những thay đổi hướng đến cuộc sống tốt đẹp, nhân văn hơn

- Bài học :

+ Không dám sống là mình sẽ gây ra đau khổ tai họa cho  mình và những người xung quanh;  phê phán lối sống giả tạo, dựa dẫm vào người khác.

+ Phải hiểu đúng bản chất của khái niệm là chính mình là hướng tới những giá trị tốt đẹp của con người. Điều đó khác với sự ích kỉ, vụ lợi, vì cái cá nhân, bất chấp mọi luân thường đạo lý.

+ Sống là chính mình không có nghĩa là bất biến mà phải biết sửa mình để ngày một hoàn thiện hơn.