Sai lầm khi coi việc đạt điểm tổng kết học tập 9,5 hay IELTS 8.5 là tài năng

Tại buổi hội thảo "Tái định nghĩa tài năng" do trường học tại Hà Nội, tổ chức ngày 9/1, thầy Nguyễn Chí Hiếu, người từng lấy bằng tiến sĩ từ Đại học Stanford (Mỹ) và thủ khoa MBA Đại học Oxford (Anh), đã có chia sẻ về những nguy hiểm đang tồn tại trong suy nghĩ của rất nhiều người.

Thầy Nguyễn Chí Hiếu

Theo thầy Chí Hiếu, hiện nay, nhiều học sinh và thầy cô, phụ huynh có quan niệm rằng học sinh đạt điểm 9, 10 tổng kết môn, IELTS 8.5 hay SAT I 1500/1600 là tài năng, có năng lực thực sự. Thậm chí, có người coi việc con trúng tuyển trường THPT chuyên có tiếng như Hà Nội - Amsterdam hay chuyên Ngoại ngữ là tài năng rồi. 

Từ đó, các bậc phụ huynh vạch ra mục tiêu hết cấp 3, con cái phải đạt được TOEFL trên 100 hay IELTS 8.0; SAT I 1500-1600... rồi đôn đáo cho con đi học thêm. Không chỉ vậy, trên lớp, các em còn phải đạt điểm trung bình trên lớp ở mức cao và tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa. 

Thầy Chí Hiếu cho rằng, bản thân mỗi mục tiêu này không tệ nhưng chiếm quá nhiều thời gian trong khi cấp 3 là quãng đời đẹp nhất thời học sinh, có thể hình thành rất nhiều kỹ năng, nhận thức về thế giới và có những thứ còn quan trọng hơn, chẳng hạn kỹ năng viết, nói, làm việc nhóm, tư duy đa chiều, năng lực tự học. 

Đây chính là sai lầm do định nghĩa không đúng về "tài năng". Theo thầy Chí Hiếu, tài năng không phải là điểm số hay tên trường Hà Nội - Amsterdam, chuyên Ngoại ngữ, Đoàn Thị Điểm... Người có tài năng phải hội tụ khả năng tổng quát, chuyên biệt, độ cam kết và năng lực sáng tạo.

Khả năng tổng quát bao gồm năng lực tự học, nghiên cứu, viết lách, đọc sách, thuyết trình, tư duy. Từ những khả năng đó, học sinh đem áp dụng vào từng môn học chuyên biệt sao cho phù hợp. Khi đã có khả năng tổng quát và chuyên biệt, các em cần có độ cam kết, phải đi đến cùng mục tiêu đã đặt ra bằng những khả năng của mình vả sau đó là năng lực sáng tạo để trở thành "người tài năng".

Ví dụ về việc tự học, một bạn học thêm Toán từ 10 thầy giáo giỏi có đạt 10 điểm cũng không bằng một bạn tự học Toán và đạt 7 điểm. Bởi khi tự học, tự tìm tòi thì năng lực đó sẽ theo lâu dài, hỗ trợ việc học tập ở đại học và đi làm, ở những nơi đó không tồn tại học thêm hay gia sư.

Hoặc chẳng hạn khi xem Tiktok, thay vì xem clip một cách thụ động, hãy xem và chơi một cách có nghiên cứu, tìm tòi những điều hạn chế để rồi từ đó sáng tạo ra sản phẩm mới tốt hơn. Khi học trên lớp, nếu sách giáo khoa khồng đủ, hãy tìm hiểu thêm thông tin trên Internet và tài liệu khác.

"Tôi cho rằng người hội tụ được những yếu tố trên mới là tài năng. Còn phần lớn học sinh hiện nay, ngay cả những bạn IELTS 8.5 vẫn được gọi là con nhà người ta, chưa chắc đã là tài năng vì ngay ở yếu tố khả năng tổng quát các bạn đã thiếu rồi", thầy Hiếu khẳng định. 

Jennie